Consumenten motiveren water te besparen via gamification

Het gemiddelde waterverbruik per Nederlander in een eenpersoonshuishouden is 52.000 liter per jaar. We kunnen het ons niet voorstellen dat we een dag zonder water moeten doorbrengen. Toch moeten we minder water verbruiken omdat het verwerken en reinigen van water veel energie kost, wat slecht is voor het milieu. Daarnaast wordt water steeds schaarser en krijgen we te maken met langere periodes van droogte. We kunnen allemaal wel eens een wasje minder draaien, maar hoe kun je iemand lang gemotiveerd houden om water te besparen? Gamification kan daarbij helpen.

Het is best begrijpelijk dat een consument zich afvraagt of het nu echt nodig is om water te besparen. Water is namelijk niet heel duur. Er is bewustzijn nodig over de problemen die overmatig watergebruik veroorzaken. Want als je geen probleem ziet, is er ook geen reden om je aan te passen. Pas daarna kan iemand ook intrinsiek gemotiveerd raken om iets aan het probleem te veranderen. En dan moet het ook nog belonend zijn om de gedragsverandering consistent vol te houden.

Als het gaat om mensen aanzetten tot veranderingen en ze blijven motiveren om bepaalde handelingen te doen, kunnen vormen van gamification of serious games helpen. Want enige vorm van games of competitie is leuk!

Wat is gamification en hoe kan je er water mee besparen?

Gamification is het toepassen van spelelementen in een proces om een probleem op te lossen of een doel te bereiken. Gamification is zeker niet nieuw. Het wordt al veel ingezet in het onderwijs, de zorg of bijvoorbeeld als prestatieverhogende methode op de werkvloer. 

De complexiteit van een gamification-oplossing kan sterk variëren. Denk aan het organiseren van een wedstrijd binnen een gezin wie de kortste douchetijd in een week heeft. Er ontstaat competitie tussen de gezinsleden. Als het gezinslid die in een week het kortst gedoucht heeft ook nog eens een leuke prijs of een traktatie ontvangt, zal er zeker een strijd losbarsten in het gezin. Zo kan je water besparen met gamification.

Zoals je leest hoeft het niet moeilijk te zijn om gamification te implementeren in een proces. Zorg wel dat gamification de volgende elementen bevat:

  • Een doel. 
  • Een uitdaging. 
  • Inzicht in de voortgang (met bijvoorbeeld een leaderboard). 
  • Een beloning.

Waarom gamification motiverend werkt

De spelelementen in gamification zijn uitdagend en leuk, ook als de daadwerkelijke taak niet bepaald leuk is. Zo kan iemand toch gemotiveerd worden om een gedrag te veranderen of nieuwe vaardigheden aan te leren. Daarnaast zijn games door de interactiviteit en aantrekkelijke, mediarijke spelomgeving ook beter in het overbrengen van feitelijke kennis dan traditionele leerboeken.

Kortom: games zijn fun. Mensen spelen liever een vorm van gamification waarin je leert om water te besparen dan dat ze een uur moeten luisteren naar een presentatie over waterbesparing. Laten we voorop stellen dat beide een effect zullen hebben, maar bij een eenmalige presentatie zal het vooral een kortetermijneffect hebben. Games kunnen intrinsiek motiveren en daarmee echt impact maken. Ook op lange termijn. In de volgende paragraaf laten we een voorbeeld zien van een project waar de doelgroep langdurig gemotiveerd wordt om aan de slag te gaan met waterbesparing.

Case: tot 25% water besparen met de ‘Water Battle’

Het doel van de ‘Water Battle’ is om huishoudens te motiveren slimmer om te gaan met waterverbruik. Dit helpt waterbedrijven om de waterbelasting op piekmomenten te verminderen. Tijdens deze piekmomenten moeten de waterpompen namelijk extra hard werken. De Water Battle leidt tot een meer gespreid waterverbruik gedurende de dag waardoor energie bespaard wordt. Een bijkomend resultaat is dat er er minder water verbruikt wordt in gezinnen.

Kinderen spelen de serious game op een smartphone. Zij moeten zorgen dat kleine waterwezentjes die in het waternetwerk in leven blijvendoor een overstroming te voorkomen. Door het spel te spelen en levels te voltooien verdienen de kinderen punten. Tussen de levels door krijgen de kinderen quizvragen en waterbesparingstips om hun kennis over waterverbruik te vergroten.

Ook de ouders worden bij het spel betrokken. De game kan gekoppeld worden aan een slimme watermeter waarmee ouders inzicht krijgen in het waterverbruik. Als eerste stap moeten de ouders besparingsdoelen opstellen. Terwijl de ouders waterbesparende aanpassingen doorvoeren en hun waterbesparingsdoelen halen, verdienen zij punten en helpen ze hun kinderen om de spelvoortgang te versnellen. Deze wisselwerking zorgt ervoor dat de kinderen en hun ouders elkaar gemotiveerd houden om het spel te blijven spelen en daarmee nog meer water te besparen.

Tip: bekijk ook ons literatuuronderzoek over gamification en duurzaamheid!

De Water Battle is voor het eerst getest in Leeuwarden, Nederland, waar 500 kinderen uit 322 huishoudens deelnamen. In drie maanden verlaagden deze huishoudens hun waterverbruik met 7%. Ook tonen de resultaten aan dat 83% van de deelnemers beter is gaan begrijpen hoe hun waterconsumptie eruit ziet. Tot slot: 78% van de deelnemers gaf aan dat het ‘erg belangrijk is’ dat waterbedrijven duurzame waterconsumptie stimuleren. Vooral dit laatste resultaat geeft aan dat er een intrinsieke motivatie is ontstaan onder de deelnemers en dat zij, ook als ze de game niet meer spelen, op hun waterverbruik zullen blijven letten.

Wil je meer weten over de Water Battle? We helpen je graag verder. Neem contact met ons op!